İYİ ÇAY DEMLEME ÖNERİLERİMİZ
Ülkemizde çay demlemenin herkes tarafından kabul görmüş tek bir yöntemi olmadığı için birbirinden farklı birçok yöntemi mevcuttur.Tabiki demlemede ki bu farklılıklar, çayın tadında da farklılığa yol açmaktadır.Hatta doğru zannedilen ya da önemsenmeyen bir çok püf noktası, çayda aroma kaybına sebep olup çayın tadını bozmasına neden olabilir.
İyi çay içmenin ilk şartı,elbette kaliteli çay kullanmaktır.Ancak kaliteli çay içmenin tek şartı da demleme değil tabii.Demlemenin öncesinde kullanılan malzemeler ve çayın saklanma koşulları da çayın tadını etkileyen faktörler arasında yer alıyor.
ÇAYIN SAKLANMA KOŞULLARI
1 kg dökme çayın ortalama 1 ayda tüketildiğini düşünürsek, kuru çayın kalitesinin bozulmaması için saklama koşullarıda çayı demlemek kadar önemli olduğunu söylemek gerekir.Çayı sıcak ve nemli ortamlardan özellikle uzak tutun. Bunun yanı sıra mutfakta güneş görmeyecek bir yerde muhafaza edilmelidir.
iyi işlenmiş siyah çaylar, vakumlu ambalajlarda ya da kapalı kutularda iki yıla kadar dayanabilmektedir. Çayı koyu renkli ve hava almaz bir kap içinde,rutubet tehlikesi olmayan bir yerde saklayın.
Çayınızı harici kokulardan etkilenmeyecek şekilde muhafaza edin. Çünkü çay keskin kokuları kolayca içine çeker ve bu da çayın kendi aromasının bozulmasına sebep olur.
MALZEMELER VE SU
Çay demlerken kullanılan malzemeler, çayın tadını doğrudan etkileyen faktörlerdir.
Çayı demlerken kullanılan suyun temiz ve kaliteli olmasına dikkat edin. Musluk suyu yerine damacana ya da taze ve yumuşak, arıtılmış su kullanmanızı öneririz.
Kullanılan suyun mineral ve oksijen oranı nekadar zengin olursa, çay da o kadar lezzetli olacaktır. Çayı bekletilmiş ya da daha önceden kaynatılıp soğutulmuş suyla asla demlemeyin.Çünkü kaynayıp soğumuş su , daha az oksijen barındırdığından çayın aromasını bozar.
Çayın aroması tam olarak yansıtması için en ideal malzeme porselen demliklerdir..Metal demlik kullanımından özellikle kaçınmalısınız.
Çay harici kokuları içine çeker demiştik, bu nedenle aynı demlikte farklı çay bitkileri demlemeyin. Aynı nedenle , demliği asla deterjan ile temizlemeyin. Sadece sıcak su ile temizlemenizi öneririz.
VATANÇAYIN ÖNERDİĞİ DEMLEME ŞEKLİ
Çayın dem kalitesi sadece çayın kalitesiyle değil , aynı zamanda demleme şeklinede bağlıdır. Başka bir deyişle ,elimizdeki çay kaliteli bile olsa , yanlış demlenirse iyi dem vermez.
iyi çay demlemek için önemli olan çay demleme yönteminden ziyade, püf noktalarına dikkat etmek ve uygulamaktır.
iki farklı yöntem öneriyoruz.
1.Yöntem:Çaydanlıktaki su kaynatılırken içi boş demliği de çaydanlığın üzerine koyarak ısıtın.Su kaynadıktan sonra ocağın altını kapatın ya da çaydanlığı ocaktan uzaklaştırın.Suyun kaynaması oksijen kaybına neden olduğu için uzun süre kaynamış suyla çay demlenmesi tavsiye edilmez.Yani, suyu en fazla 10 saniye kaynatmalısınız.
su kaynadıktan sonra çaydanlığı ateşten alıp, 3-4 dakika bekletin ve suyun ısısını 75-85 derece seviyelerine düşmesini bekleyin.
Elimizde ısı ölçer olmadığına göre suyun o dereceye düştüğünü nasıl anlarız? Kaynadıktan sonra fokurdaması tamamen bitmeli.1-2 dakika beklenmeli, ideal demleme ısısına ulaştık demektir. Su ısısının düşürülmesi iyi çay demlemede püf noktalarından birisidir.Çünkü kaynayan suyla çay demlendiğinde çay haşlanır ve çay aromasını kaybetmesine sebep olur.Bir kez daha hatırlatalım,su 10 saniyeden fazla kaynayıp fokurdamamalıdır, yoksa gereğinden fazla oksijen kaybeder.
Kaynayarak oksijen kaybeden suya tekrar oksijen kazandırmak için, çayı demlerken suya yüksek mesafeden hava ile temas sağlayacak şekilde dökün.Ayrıca hala sıcak olan suyu demliğin tek bir noktasından( üzerinde gezdirmeden)dökerek demleyin.Böylece çayın haşlanmasını önlemiş olursunuz. Çayı demledikten sonra demliği çaydanlığın üstüne oturtun. Kısık ateşte 15-17 dakika bekleyin.Çayı demlik e dökmeden önce asla yıkamayın.
Diğer bir püf noktası , çayın demlenme süresince (15-17) aynı ısıda kalması , demlikteki ısının yükselmemesi ya da azalmaması gerekiyor.Bu sebeple çayı demlerken ocağın altı iyice kısılmalıdır. Tıpkı mum ateşi gibi. Demlik sıcak olacak ama kızgın olmayacak.
2.Yöntem : Çay demlerken kullanılan diğer bir yöntemse demleme esnasında önce kaynatılıp biraz soğutulmuş suyun demliğe dökülmesi ve ardından kullanılacak miktardaki çayın demlikteki bu suyun içine konmasıdır.
Her iki yöntem de aslında aynı amaca hizmet ediyor, çayı yakmadan demlemek , çayla ilgili birçoğumuzun bilmediği ya da önemsemediği diğer bir konuysa, tüketim alışkanlığıyla ilgili.
Çay tamamen doğal bir ürün olduğu için, demlendikten sonra 20-25 dakika içinde mutlaka tüketilmelidir. Sonrasında çay bayatlar.Tadı acılaşır. Rengi koyulaşır. Bunu engellemenin yolu mevcuttur. Demlik içinde filtre kağıdı yada demleme süzgeci kullanıla bilir. Bunlardan biriyle çay demlenirse çay demlendikten 20dakika sonra filtre kağıdı ya da süzgeç demliğin içinden alınarak bu süre uzatıla bilir.